พระกริ่งฤาษีทรงหอยสังข์ เจ้าคุณศรี(สนธิ์) ปี ๒๔๘๖(พิมพ์นิยม)

สาเหตุที่สร้างพระกริ่งชุดนี้

             ท่านอาจารย์นิรันดร์ แดงวิจิตร (พระครูหนู) ได้กรุณาเล่าให้ฟังว่า ประมาณต้นปี พ.ศ. ๒๔๘๖ ท่านเจ้าคุณศรีฯ ได้ปรารภกับอาจารย์นิรันดร์ว่า สืบเนื่องมาจากปี พ.ศ.๒๔๘๒ หลังจากสมเด็จพระสังฆราช (แพ) ได้ทรงสร้างพระกริ่งหน้าอินเดียแล้ว มีชนวนเหลืออยู่เป็นจำนวนมาก น่าจะเอามาใช้เป็นประโยชน์ ดีกว่าเก็บไว้เฉยๆ อาจารย์นิรันดร์ก็เห็นดีด้วย จึงปรึกษาหารือกันว่าจะหล่อเป็นพระกริ่งแบบไหนดี?

            ท่านเจ้าคุณศรีฯออกความเห็นว่า พระกริ่งที่จะสร้างคราวนี้ เราจะขอเอาแบบพระกริ่งของท่านเจ้าคุณเฒ่า แห่งวัดหนังสักครึ่งหนึ่ง มาผสมกับแบบพระกริ่งวัดสุทัศน์อีกครึ่งหนึ่ง ไม่รู้ว่าหล่อออกมาแล้วจะดีไหม?

อาจารย์นิรันดร์ รู้ดีว่า กิติศักดิ์ของท่านเจ้าคุณเฒ่า แห่งวัดหนัง เป็นที่นับถือเลื่อมใสของท่านเจ้าคุณศรีฯมาก ดังนั้นอาจารย์นิรันดร์ จึงสนับสนุนความคิดที่เป็นการสร้างสรรค์ของท่านเจ้าคุณศรีฯ แล้วก็ลงมือปั้นหุ่นเทียนหลายแบบ มาเสนอให้ท่านเจ้าคุณศรีฯพิจารณาแก้ไขเสริมแต่ง

            ผลที่สุดท่านเจ้าคุณศรีฯเลือกเอา ๓ แบบ ซึ่งพุทธลักษณะของพระกริ่งทั้ง ๓ แบบนี้ ช่วงล่างฐานพระ คงสภาพพระกริ่งน้ำท่วมเอาไว้ ส่วนช่วงบนขององค์พระ ก็เลียนแบบพระกริ่งวัดหนัง พิจารณาจากหุ่นเทียนแล้ว ท่านเจ้าคุณศรีฯรู้สึกพอใจมาก จึงหาฤกษ์เททองหล่อ (วันที่เททองหล่อ อาจารย์นิรันดร์จำไม่ได้ รู้แต่ว่าอยู่กลางปี พ.ศ. ๒๔๘๖)

            ชนวนพระกริ่งปี พ.ศ.๒๔๘๒ ทั้งหมด นำมาหล่อพระกริ่งแบบละ ๑ ช่อๆละ ๒๖ องค์ รวมแล้วได้พระกริ่งทั้ง ๓ แบบ จำนวนทั้งหมด ๗๘ องค์ เมื่อหล่อเสร็จแล้ว ท่านเจ้าคุณศรีฯได้ตั้งชื่อพระกริ่งทั้ง ๓ แบบนี้ว่า “พระกริ่งฤาษี” โดยแยกออกเป็น

๑.พิมพ์ทรงหอยสังข์(พิมพ์นิยมสุด)

๒.พิมพ์ทรงหม้อน้ำมนต์โต

๓.พิมพ์ทรงหม้อน้ำมนต์เล็ก

           พระกริ่งฤาษีทั้ง ๓ แบบเทหล่อตันทั้งองค์แบบเดียวกับพระกริ่งจาตุรงค์ปี พ.ศ.๒๔๙๐ แล้วจึงใช้สว่านเจาะใต้ฐานบรรจุเม็ดกริ่ง การเทหล่อตันแบบนี้จะได้พระกริ่งเต็มเม็ดเต็มหน่วย ไม่เหมือนกับการเทหล่อแบบชักกริ่งในตัว โอกาสเสียจะมีมาก

ส่วนเนื้อของพระกริ่งฤาษี เป็นเนื้อทองผสม วรรณะจะออกเหลืองนวล ถ้าใช้ถูกเหงื่อผิวจะออกเขียวแบบเดียวกับพระกริ่งหน้าอินเดีย เพราะใช้ทองชนวนเดียวกัน สำหรับองค์ที่ยังไม่ผ่านการใช้ จะปรากฏผิวไฟสีน้ำตาลอ่อน

            ต่อข้อถามที่ว่า พระกริ่งฤาษีชุดนี้ ในวงการพระเครื่องมีคนรู้จักหรือไม่? และอาจารย์มีเก็บไว้บ้างไหม? อาจารย์นิรันดร์ แดงวิจิตร ตอบว่า คนที่รู้จักพระกริ่งชุดนี้มี แต่ไม่มาก เช่น คุณเล็ก รูปหล่อ, คุณเป้งยง, คุณบุญเหลือ, คุณพิทยา, อาจารย์นิพัทธ์ เป็นต้น รู้จักดีทั้งนั้น เนื่องจากพระกริ่งฤาษีชุดนี้สร้างจำนวนน้อย และพิมพ์ทรงก็แปลกกว่ารุ่นอื่นๆ จึงทำให้คนรู้จักน้อย

อาจารย์บอกว่า เคยมีอยู่สิบกว่าองค์ ต่อมาพรรคพวกเห็นเข้า ขอไปคนละองค์สององค์จนหมดเกลี้ยง ไม่มีเหลือแม้กระทั่งองค์เดียว

             สุดท้าย อาจารย์นิรันดร์ได้กำชับไว้ว่า ใครมีพระกริ่งฤาษีชุดนี้ควรเก็บรักษาไว้ให้ดี เพราะเป็นพิมพ์พิเศษของท่านเจ้าคุณศรีฯ และจำนวนพระที่สร้างทั้ง ๓ พิมพ์รวมกันแล้วได้เพียง ๗๘ องค์ ปัจจุบันคิดว่าคงหาไมได้อีกแล้ว

Cr. เอกบุญ ศิริประเสริฐสุข หนังสือ สนามพระ ฉบับพิเศษ ๒“พระกริ่งเจ้าคุณศรีฯ (สนธิ์) วัดสุทัศน์ฯ”